پراکنش و تغییرات فصلی زیتوده (بیوماس) و تنوع ماکروبنتوزهای غالب سواحل جنوبی دریای خزر

بطور کای در طی این این بررسی تعداد 57 گروه از ماکروبنتوزها در حد گونه به شرح زیر مورد شناسایی و تعیین فراوانی و زیتوده قرار گرفت . 5 گونه از رده bivalvia (نرمتنان دو کفه ای). 47 گونه از رده crustacea (سخت پوستان)، 4 گونه از رده polychaeta (کرمهای پرتار) و یک گونه از رده hyrodinea (زالوها)، گروههای دیگر از ماکروبنتوزها در طبقات بالاتر از گونه شناسایی شده و مورد بررسی قرار گرفته اند، که عبارتند از جنس balanus، خانواده chironomidae، رده oligochaeta و رده nematoda . مقایسه میزان فراوانی گروههای مختلف نشان می دهد، که بیشترین مقدار مربوط رده polychaeta می باشد، که 38/5 درصد کل موجودات مورد بررسی را به خود اختصاص داده است . بعد از آن به ترتیب راسته amphipoda (26 درصد) و oligochaeta (15/82 درصد) و بقیه گروهها جمعا 1/34 درصد از کل جمعیت را دارا بوده اند. میزان فراوانی ماکروبنتوزها در فصل بهار بیشتر از فصول دیگر بوده است . (7354 عدد در مترمربع) و کمترین میزان در فصل پائیز مشاهده شده است (4309 عدد در مترمربع). مقایسه میزان فراوانی این موجودات در نواحی مختلف نشان می دهد، که مقدار آنها از غرب به سمت شمال افزایش می یابد. میانگین زیتوده ماکروبنتوزها در کل منطقه مورد مطالعه 10/72 گرم در مترمربع برآورد شده است . این میزان در نواحی مختلف غربی، میانی، شرقی به ترتیب 12/13، 9/4، 10/9 گرم در مترمربع بوده است . مقایسه میزان زیتده در اعماق مختلف نشان می دهد، که اعماق 10 و 20 متر بیشترین مقدار را داشته اند. و با افزایش عمق این رقم کاش می یابد. بررسی آماری نشان داد، که میزان زیتوده کل ماکروبنتوزها با فاکتور درجه حرارت همبستگی مثبت p<0/001 و با میزان کل مواد همبستگی کمتر p<0/05 داشته است . در حالیکه لگاریتم زیتوده کل ماکروبنتوزها با میزان کلروفیل a همبستگی معکوس را نشان می دهد، (p<0/001 درجه همبستگی میزان زیتوده گونه ها با پارامترهای محیطی در هر ایستگاه نیز مورد سنجش قرار گرفته است . در نهایت نتایج حاصل از این تحقیق با نتایج مطالعات انجم شده در قسمتهای میانی و شمالی دریای خزر (که اکثرا توسط روسها انجام شده است) مقایسه گردیده است .